Logische niveaus: denken in lagen die verschil maken
De logische niveaus: Hoe vaak heb jij gemerkt dat je met een coachee werkt aan gedrag, terwijl je intuïtief voelt: dit zit dieper? Dat de vraag logisch klinkt, maar innerlijk geen beweging brengt? Veel coachgesprekken stranden in wat mensen doen – terwijl de echte frictie ligt in wie ze zijn, wat ze geloven, en waar het voor hén werkelijk over gaat.
Het model van de logische niveaus helpt om dieper te luisteren, preciezer te begeleiden en beter te positioneren waar de werkelijke verschuiving nodig is.
Eén coachvraag, zeven lagen – welk niveau raakt werkelijk?
Het model van Bateson en Dilts onderscheidt zeven lagen: omgeving, gedrag, vaardigheden, overtuigingen, identiteit, zingeving en missie. Elk niveau beïnvloedt het andere. Hoe hoger het niveau waarop verandering plaatsvindt, hoe groter de impact – mits dat niveau daadwerkelijk geraakt wordt.
Niet als analyse-instrument, maar als bewustzijnskader brengt dit model scherpte:
- Waar speelt het vraagstuk écht?
- Op welk niveau wordt om beweging gevraagd?
- En werk jij als coach op dat niveau – of blijf je te laag hangen?
Een voorbeeld dat je kent
Een coachee komt met het thema: “Ik wil assertiever zijn in vergaderingen.” Je verkent het gedrag, onderzoekt vaardigheden, oefent communicatie. Maar het stokt. Dan, bij doorvragen op overtuigingen, komt deze zin: “Ik heb het gevoel dat mijn bijdrage niet telt.” En daaronder: “Ik hoor er eigenlijk niet bij.”
Wat begon als een gedragsvraag blijkt geworteld in identiteit en zingeving: “Wat is mijn plek?” Als coach ben je dan niet langer bezig met communicatievaardigheden, maar met bestaansrecht. En dat is een totaal ander gesprek.
Logische niveaus als bewustzijnskader voor coach en coachee
Wat het model doet, is niet alleen structureren, maar onderscheiden. Het helpt coaches – én coachees – om precies te localiseren waar de wrijving zit. En om verandering daar te initiëren waar die werkelijk beklijft.
Dat voorkomt de valkuil van ‘oplossen op het verkeerde niveau’: trainen waar overtuigingen blokkeren, coachen op gedrag waar identiteit wringt, zoeken naar zingeving waar eigenlijk contextfalen speelt.
Wat één coachgesprek onthult over identiteit en overtuiging
In een tijd waarin snelheid en oppervlakkigheid de norm lijken, helpt dit model je om te vertragen – en te verdiepen. Om niet alleen te interveniëren, maar te diagnosticeren. Niet vanuit controle, maar vanuit precisie. Want eigenaarschap ontstaat niet door antwoorden, maar door zicht op waar het werkelijk over gaat.
Denken in lagen: hoe logische niveaus strategisch verdiepen
Als coach: op welk niveau werk jij meestal? En durf je daar te blijven – ook als de echte spanning daaronder of daarboven ligt?
Verdiepen? Ontdek de workshop logische niveaus voor groepsreflectie
Wie het model niet alleen wil begrijpen, maar ook strategisch wil toepassen in groepen of individuele trajecten, kan werken met een beproefde workshopopzet waarin deelnemers hun eigen niveaus verkennen en verbinden.
Meer daarover vind je hier in de facilitator kit voor groepscoaching met de logische niveaus.
We voegen voortdurend inhoud toe aan de site, dus kijk op onze online winkel naar het volledige aanbod aan spellen, ebooks, trainingen, kits, ….
Schrijf je in op onze newsletter om op de hoogte te blijven van nieuwe trends en producten.
Of lees enkele van de andere blogposts geschreven door ons team van internationale coaches.
Sluit je aan bij onze community
Wij verwelkomen leden van over de hele wereld. Daarom nodigen we je uit om met ons in contact te komen via LinkedIn. Dus, wat je ook wilt bespreken, vergeet niet om ons te volgen, te liken, te delen en lid te worden van onze community.
Let op – Vermeld een referentie en link terug naar deze originele blog als u iets dat we hebben geschreven wilt kopiëren of delen: (cc) Toolsvandecoach – 2021